Eens je start om de woning luchtdicht te maken (dakisolatie, vervanging van ramen en muurisolatie) creëer je al gauw een slechte luchtkwaliteit, vooral tijdens de winter. Al snel ervaar je zuurstofgebrek of bizarre geuren. Het grootste probleem voor de woning ligt bij het vocht dat zijn weg niet meer kan vinden en zo op de koudste punten condenseert. Aan koudebruggen zijn dan vaker schimmelplekken terug te vinden. Door te ventileren gaan deze problemen niet optreden.
Ventilatie niet altijd verplicht, wel aangewezen
Eens je de woning volledig gescreend hebt, komt het erop neer je verbouwplannen uit te tekenen. Omvat je verbouwing grote werkzaamheden of gaat het om een kleine renovatie? Of ben je van plan een deel nieuwbouw bij te plaatsen?
Momenteel is het bij renovaties verplicht om minimale ventilatievoorzieningen te plaatsen bij het vervangen van ramen in bestaande, droge ruimtes en bij het plaatsen van ramen in nieuwe ruimtes (zowel in de droge als in de natte ruimtes). Ook voor renovaties waarvoor ventilatie niet verplicht is volgens het EPB, is het raadzaam ventilatie mee op te nemen.
C of D?
Energiezuinig ventileren kan op twee manieren: systeem C met natuurlijke toevoer en mechanische afvoer en systeem D voor mechanische af- en aanvoer. Aangezien het wegwerken van ventilatiebuizen niet altijd evident is, wordt bij renovatie meestal gekozen voor het ventilatiesysteem C. Bij grondige verbouwingen waarbij het volledige gebouw gestript wordt, loont het om een geautomatiseerde balansventilatie (systeem D) te plaatsen.
Ventilatiesysteem C
Bij deze ventilatiemethode wordt de verse lucht op natuurlijke wijze binnengebracht in de woning. Als er goed geïsoleerd is, kan dit echter niet meer via gaten en kieren. Ventilatieroosters zijn dan een oplossing. Deze zitten meestal ingewerkt in het raamwerk of in de buitengevel. De doorstroming van lucht verloopt langs roosters in binnenwanden of -deuren of langs spleten onder de binnendeuren. Het afvoeren van de vuile lucht gebeurt in de natte ruimtes, zoals de badkamer, de keuken en de bergruimte. De voordelen van deze installatie: het is relatief goedkoop en je verliest geen ruimte in de woning. Het vroegere nadeel (een moeilijke regeling van verse luchttoevoer) is intussen opgelost met zelfregelende systemen of systemen met vocht- en/of CO²-detectie. Een misvatting uit de wereld: de raamroosters van vandaag zijn niet lelijk, maar mooi ingewerkt in de profielen. Doordat de meeste roosters een terugslagklep bevatten en voldoende hoog geplaatst worden, leveren ze ook geen tocht op.
Balansventilatie
Wanneer je jouw woning volledig van kop tot teen vernieuwt, is het van het grootste belang om een weldoordachte balansventilatie te integreren. Bij deze ventilatie is de toevoer en de afvoer van lucht gelijkmatig verdeeld: de aan- en afvoer van lucht wordt zo volledig op elkaar afgestemd. De prijs van balansventilatie ligt initieel hoger dan systeem C. Bij systeem D kun je wel extra investeren in warmteterugwinning. De koude buitenlucht tijdens de winter wordt dan gekruist met de warme afgevoerde lucht. Je recupereert dus warmte en levert zo in op je werkelijke energieverbruik. Balansventilatie loont alleen wanneer de woning goed geïsoleerd en luchtdicht is. Uiteraard moet je bij balansventilatie de filters onderhouden, om blijvend een gezond binnenklimaat te garanderen.
Let op! Voor bouwvergunningsaanvragen en meldingen vanaf 2015 moet een systeem D voorzien zijn van een warmteterugwinapparaat.
